Εμπορικά Κέντρα Αυτό είναι το όραμα μιας άλλης Ελλάδας;

"Βροχή" εμπορικών κέντρων, αλλά μετά την κρίση
Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Σαν μανιτάρια θα ξεφυτρώσουν δεκάδες νέα εμπορικά κέντρα ανά την επικράτεια, μόλις περάσει η μπόρα της κρίσης, μετατρέποντας την Ελλάδα σε... ένα απέραντο mall. Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η χώρα μας διαθέτει, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μία από τις μικρότερες αναλογίες τετραγωνικών μέτρων εμπορικών χώρων ανά κάτοικο, γεγονός που την καθιστά ελκυστική για την ανάπτυξη τέτοιου είδους επενδύσεων.

Από την πλευρά τους, στάση αναμονής μέχρι να ανάψει φως στο τούνελ της κρίσης τηρούν όμιλοι και funds που έχουν επιλέξει, εν μέσω κρίσης, να παίξουν το «χαρτί» των εμπορικών κέντρων. Και αυτό, επειδή σήμερα πέραν της ταχείας διευθέτησης των ποικίλων γραφειοκρατικών ή νομικών κωλυμάτων, που αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα κάθε επενδυτικού project στην Ελλάδα, το ζητούμενο είναι η προσέλκυση των αναγκαίων χρηματοδοτικών πόρων.

Πάντως, όπως τεκμηριώνεται και από την πρόσφατη έρευνα του οίκου Savills, η ελληνική αγορά επαγγελματικών ακινήτων διανύει μόλις την πρώτη φάση της ύφεσης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η συγκεκριμένη αγορά ενδέχεται να ανακάμψει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011, οπότε προγραμματίζεται να έχουν ολοκληρωθεί σταδιακά περίπου 800 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα νέων εμπορικών πολυχώρων.

Συγκεκριμένα, ο όμιλος Pasal Development σχεδιάζει επί της λεωφόρου Αλίμου, στον Άλιμο εμπορικό κέντρο – κτήριο καταστημάτων και εκθέσεων, συνολικής εκμισθώσιμης επιφάνειας 3.120 τ.μ. Η εισηγμένη επιδιώκει να παραδώσει προς χρήση το project εντός του πρώτου εξαμήνου του 2009.

Υπό ανέγερση βρίσκεται και το εμπορικό κέντρο στην λεωφόρο Κηφισού που ανήκει στον όμιλο Βιοχάλκο, έκτασης 22.000 τ.μ., με εκτιμώμενη ημερομηνία παράδοσης το 2010.

Με την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά και του εταιρικού ανασχηματισμού του ΟΣΕ που τοποθετείται χρονικά μετά το τέλος της χρονιάς αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή του mall του ΟΣΕ. Θα δημιουργηθεί στο οικόπεδο 15 στρεμμάτων δίπλα στον σταθμό του ΗΣΑΠ και θα αποτελείται από 40.000 τ.μ. γραφειακών και εμπορικών χώρων.

Επενδύοντας στις ιδιαίτερες προοπτικές που εμφανίζει η οδός Πειραιώς, ο όμιλος Παπαθεοχάρη επιδιώκει την ανέγερση του “Πειραιώς mall”, το οποίο θα είναι μέρος του “Αθηνών Αρένα”. Θα αποτελείται από τέσσερα επίπεδα, υπόγειο πάρκινγκ 2.500 θέσεων και θα είναι επιφάνειας 50.000 τ.μ.

Παράλληλα, η Artume (ανήκει στο βρετανικό fund MGPA και συμμετέχει και η Prufrock) σχεδιάζει εντός του 2010 να ξεκινήσει την κατασκευή πολιτισμικού-εμπορικού κέντρο στο ακίνητο “Μουζάκη” στη συμβολή των λεωφόρων Κηφισού και Λένορμαν. Το project θα είναι συνολικής επιφάνειας 53.000 τ.μ. , θα διαθέτει 2.400 θέσεις στάθμευσης και αναμένεται να λειτουργήσει μέσα στο 2012.

Στα Νότια της πόλης, στο Νέο Φάληρο, ο όμιλος Χαραγκιώνη σχεδιάζει την υλοποίηση του εμπορικού κέντρου Aegean Park, το οποίο, βρίσκεται στη φάση της αδειοδότησης και θα αποτελείται από 60.000 τ.μ. Σε συνεργασία, επίσης, με τη Sonae Sierra, ο όμιλος Χαραγκιώνη προγραμματίζει να έχει ολοκληρώσει μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2010, το εμπορικό κέντρο στο Γαλάτσι. Σημειώνεται ότι έχουν ήδη επενδυθεί περί τα 20 εκατ. ευρώ, με την επένδυση να παραμένει ακόμη στα χαρτιά λόγω γραφειοκρατικών και νομικών κωλυμάτων.

Στα Σπάτα, μετά την έκδοση της οικοδομικής άδειας ξεκινούν οι κατασκευαστικές εργασίες της πρώτης φάσης του εμπορικού πάρκου της Reds στο ακίνητο της Γυαλού. Η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 και θα διαθέτει μέγιστη εκμισθώσιμη επιφάνεια 53,6 στρεμμάτων. Δίπλα στο mall της Reds, σε έκταση που έχει αγοράσει η Mc Arthur Glen από τον όμιλο Ελλάκτωρ θα ανοίξει τις πόρτες του το φθινόπωρο του 2010 το πρώτο εκπτωτικό πάρκο της Ελλάδας. Θα έχει έκταση 21.000 τ.μ., θα αποτελείται περίπου από 125 καταστήματα και θα διαθέτει 2.500 θέσεις στάθμευσης.

Η θυγατρική, επίσης, του ομίλου Ελλάκτωρ Reds σχεδιάζει στην Κάντζα ένα ακόμη εμπορικό κέντρο, το οποίο, όμως βρίσκεται σε πρώιμη φάση. Και αυτό επειδή θα απαιτηθεί περίπου μία διετία μέχρι την απόκτηση της οικοδομικής άδειας για την απόκτηση της άδειας του εμπορικού-ψυχαγωγικού-πολιτιστικού κέντρου, 95 χιλιάδων τ.μ. με 5 χιλιάδες θέσεις στάθμευσης.

Στο Ολυμπιακό Χωριό σχεδιάζεται, επίσης, ένα ακόμη εμπορικό πάρκο, συνολικής έκτασης 52.000 τ.μ., για το οποίο έχουν υποβάλει προσφορές ο όμιλος Ελλάκτωρ, μέσω των Reds και Άκτωρ, όπως και η κοινοπραξία ΓΕΚ -J&P Άβαξ-ΒΙΟΤΕΡ.

Στο λεκανοπέδιο της Αττικής, βρίσκονται στα “σκαριά” δύο ακόμη επενδύσεις. Πρόκειται για το εμπορικό συγκρότημα 120.000 τ.μ. στο Λαύριο που ανήκει στις Euroterra, Rebikat και Abies και για το οποίο δεν έχει ακόμη καθοριστεί ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Στο Λαύριο, τέλος, η εταιρεία Kaperoni Business Financial Group σχεδιάζει την ανέγερση ενός πολυπολιτισμικού πάρκου 230 στρεμμάτων, το οποίο αναμένεται να διαμορφώσει νέα δεδομένα στην περιοχή.

Στην υπόλοιπη, τέλος, επικράτεια στη Θεσσαλονίκη το εμπορικό κέντρο του ΟΣΕ, έκτασης 1.300 τ.μ., βρίσκεται υπό κατασκευή και ενδέχεται να ολοκληρωθεί το 2010. Στο Ναύπλιο το συγκρότημα “Κύκνος” της Αθωνικής Τεχνικής που βρίσκεται στο οικόπεδο 21 στρεμμάτων του πρώην εργοστασίου της “Κύκνος” αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2011.

Στη Λάρισα, μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να ξεκινήσει η Intrakat την κατασκευή ενός ακόμη εμπορικού που ανήκει στη Vita Development και θα βρίσκεται δίπλα στο νέο ΙΚΕΑ της Λάρισας και σε κοντινή απόσταση με το ΙΑΣΩ Θεσσαλίας.

Ένα ακόμη εμπορικό κέντρο, το Iasmos Park σχεδιάζει η Vita Development σε έκταση 420 στρεμμάτων στη Θράκη, το οποίο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2011.